Türk Arkeoloji ve Kültürel Miras Enstitüsü
Misyon & Vizyon
Türk Arkeoloji ve Kültürel Miras Enstitüsü kapsamında kurulan Arkeometri Laboratuvarı’nın misyonu, kazılarda bulunan arkeolojik malzemeler ile müzelere, özel koleksiyonlara ait sanat eserlerinin analiz ve korunmasına yönelik çalışmaları disiplinler arası bir biçimde yapmaktır. Arkeometri, arkeolojik malzemeleri kimya, fizik, biyoloji, malzeme bilimi, jeoloji ve antropoloji gibi birçok bilim dalından uzmanlıkları bir araya getirerek incelemeyi amaçlayan bir branştır. Arkeometri sayesinde arkeolojik alanlarda bulunan eserlerin üretim teknikleri, üretildikleri dönemler ve menşeleri tespit edilebilmektedir.
Arkeometri Laboratuvarı’nın bir başka misyonu da kültürel mirası korumaya yöneliktir. Restorasyon ve konservasyon uygulamalarında arkeometrik yöntemler kullanılmakta ve bu sayede mümkün mertebede buluntuların stabilizasyonu sağlanabilmektedir. Laboratuvar, arkeolojik buluntuların arkeometrik değerlendirmelerini yaparak arkeolojiyi desteklemekte kültürel mirasımızı da malzeme bilgisi ve analitik teknikler kullanarak korumaktadır. Enstitü, Arkeometri Laboratuvarı sayesinde arkeolojik analizlerin eksik yönlerini ele almayı ve Türkiye’de arkeometri ve koruma bilimlerini ilerletmek için sürdürülebilir bir çıkış yeri oluşturarak ‘çatı kurum’ olarak işlev görmeyi hedeflemektedir.
Arkeometri Laboratuvarı’nın ana misyonlarından bir diğeri de eğitimdir. Laboratuvar, çalışmalarını öğrencilerin ve araştırmacıların katılımlarıyla birlikte yürütmeyi, analiz etmeyi, sonuçlandırmayı ve yorumlamayı hedeflemektedir. Çalışmalardan elde edilen sonuçlar periyodik olarak yapılan seminerler aracılığıyla kamu ile paylaşılacak ve bu sayede toplumsal kültüre katkıda bulunacaktır.
Bunun yanında Arkeometri Laboratuvarı, farklı uzmanlık alanlarında araştırmalar yaparak bunları ulusal ve uluslararası üst düzey dergilerde yayınlayabilmeyi ve bu sayede bilimsel anlamda önemli bir merkez hâline gelebilmeyi en önemli görevlerinden saymaktadır.
Türk Arkeoloji ve Kültürel Miras Enstitüsü Arkeometri Laboratuvarı’nın başka bir hedefi, Türkiye’de arkeometrik yöntemlerle arkeolojiye ve kültürel miras yönetimine hizmet edecek ana kurumlardan birisi olarak görev yapmaktır. Böylelikle benzer analizler yürüten ulusal ve uluslararası kurumlarla bağlantılar oluşturarak Türkiye’de bu nitelikte yapılması gerekli olan çalışmaların çok yönlü yol haritasını çizmeyi amaçlamaktadır.
Arkeometri Laboratuvarı’nın görevleri şunlardır:
a) Türkiye'de ve Avrupa Birliğinde arkeometri ve koruma alanında hizmet veren diğer ilgili laboratuvarları ve kurumları birbirine bağlayan bir merkez olarak hareket etmek; arkeometrik analizler yapan diğer kurumlarla irtibatta olmak ve bir iletişim ağı oluşturarak Türkiye için analiz alt yapısı içeren çevrim içi bir veri tabanı hazırlamak; analiz talep eden arkeolog ve araştırmacıları mevcut opsiyonlar konusunda bilgilendirmek.
b) Yakın bölgedeki arkeologlar, konservatörler, mimarlar, restorasyon uzmanları, araştırmacılar, diğer ilgili bilim insanları ve öğrenciler için laboratuvar teknikleri ve analitik prosedürler konusunda önerilerde bulunan, metodoloji oluşturan bir merkez hâline gelmek.
c) Arkeolojik çalışmalarda ve kültürel miras yönetiminde kullanılan analizleri tanıtmak ve genişletmek, gelecek nesiller için gelenek oluşturmak amacıyla arkeometrik teknikler konusunda öğrencileri ve araştırmacıları eğitmek.
d) Arkeolojik analiz ve koruma uygulamalarında laboratuvar teknikleri ile koruma ve restorasyon müdahalelerinde müzelere ve kazılar daire başkanlıklarına önerilerde bulunmak; arkeolojik örneklerin analiziyle ilgili yurt dışı izinleri için önemli bir danışma kanalı olmak.
e) Buluntu depolarını hem dijital hem de maddi bir arkeolojik bilgi arşivi olarak derleyerek kültürel mirasın korunmasına yardımcı olmak.
f) Türk Arkeoloji ve Kültürel Miras Enstitüsü Arkeometri Laboratuvarı bünyesinde yer alan: X-ışınları Difraksiyonu, X-ışınları Floresans Spektrometresi, Taramalı Elektron Mikroskobu dâhil tüm cihazların kullanımı, bakımı ve koordinasyonunu gerçekleştirmek.
g) Analiz taleplerini hizmet ölçümleri çerçevesinde zamanında yapmak.
h) Yapılan analizlerle ilgili ulusal ve uluslararası dergilerde bilimsel yayınlar çıkartarak enstitü laboratuvarını akredite bir arkeometri merkezi hâline getirmek.
i) Türkiye, Avrupa Birliği ve dünyanın diğer bölgelerinden gelen lisans ve lisansüstü öğrencileri, doktora sonrası araştırma görevlileri ve ziyaretçi araştırmacılara etütlük örnekler üzerinde enstrümantasyon ve analizlerin değerlendirilmesi konusunda eğitim vermek.
j) Ulusal ve uluslararası projelere başvurup araştırma projeleri yürütmek.
k) Arkeometri temalı lisans ya da lisansüstü tez çalışmalarında öğrencilere destek vermek, gerektiğinde eş danışmanlık görevi üstlenmek.
l) Cihazlar, arkeometri ve konservasyon üzerine atölye çalışmaları yürütmek.
m) Arkeometri Laboratuvarı’nı daha kapsamlı hâle getirmek için cihaz repertuarını genişletmeye ön ayak olmak;
Cihazlar Listesi:
